Ngày chủ nhật mẹ nấu cơm sen chiêu đãi cả nhà. Phải nói rằng món này của mẹ “mê hoặc” được tất cả thành viên trong gia đình.
Cái vị thơm dẻo của gạo mới quyện trong vị ngọt bùi của hạt sen và càng đậm đà hơn với những miếng gà ướp gia vị, mùi thơm và cay của tiêu trong những miếng chả lụa miền Trung, kèm với vị ngọt thanh của nấm mèo và nấm hương. Bà ngọai đã truyền lại món này cho mẹ khi mẹ đi lấy chồng. Mẹ học thêm cách trang trí món ăn trong chương trình hướng dẫn nấu ăn trên ti vi với cách gói cơm trong lá sen và trang trí thêm một vài cánh sen hồng trên đĩa.
Ba thì bảo với tôi là mau mau học nấu món cơm sen của mẹ thật ngon để sau này lấy chồng sẽ được mẹ chồng yêu. Ngày xưa khi mẹ về làm dâu bà nội, mẹ là cô con dâu thứ tư của nội. Bất cứ khi nào ở nhà có tiệc tùng hay cúng giỗ ông bà, bà nội luôn bảo mẹ “trổ tài” với món cơm sen. Nội nói món cơm sen của mẹ vừa ngon vừa lành, người già ăn không sợ nặng bụng.
Với tôi cơm sen không chỉ là món ăn mà là kỷ niệm. Ngày bé tôi thường về quê ngọai vào mùa hè, đó cũng là mùa thu họach sen. Tôi thích nhất là những buổi sớm mai cùng bà ra cánh đồng sen ở gần nhà. Hương sen thơm ngát trong nắng sớm, tôi và ngọai chèo chiếc xuống nhỏ len lỏi giữa đần sen. Ngọai chỉ cho tôi cách hái những đài sen đã đủ già để thu họach hạt. Nhưng cái thú mà tôi thích nhất là hứng những giọt sương đọng trên những chiếc lá sen non xanh mướt, cho vào một chiếc lọ rồi uống cái thứ nước tinh khiết ấy một cách ngon lành và cười thật sảng khóai. Rồi thì hai bà cháu trở về nhà với một giỏ đầy đài sen và những hoa sen chớm nở còn e ấp. Cả hai bà cháu cùng mang sen ra chợ làng để bán.
Sau buổi chợ, lúc nào bà cũng để dành lại một ít đài sen, rồi mua thêm một ít nấm hương, thịt heo nạc và chả lụa để làm món cơm sen cho tôi. Quả thật ngày bé, ngoài việc bóc vỏ hạt sen giúp bà, tôi đã không quan tâm bà ngọai đã làm gì với những nguyên liệu khác để đến trưa tôi có món cơm sen ngon ơi là ngon, hạt sen tươi ngọt lành với cơm gạo lúa mới dẻo thơm của làng quê.
Bây giờ tôi hay đùa với mẹ rằng món cơm sen là cả một gia tài mà ngọai để lại cho mẹ. Mẹ cười bảo rằng tôi là thế hệ tiếp theo sẽ được thừa kế gia sản tinh thần đó. Theo mẹ, món cơm sen không khó để làm nhưng hơi cầu kỳ trong cách chuẩn bị nguyên liệu. Đó là phải chọn gạo lúa mới thơm dẻo, khi nấu cơm phải chú ý để cơm chín mềm vừa, không để nhão hoặc khô. Phải chọn hạt sen ngon, tươi hoặc khô đều được. Hạt sen được hấp mềm, không để nát.
Tùy khẩu vị của mỗi người mà có thể chọn những nguyên liệu khác nhau như thịt gà, nấm, tôm phải tươi ngon, chả lụa, nấm hay cà rốt rồi làm sạch và thái hạt lựu, ướp gia vị vừa ăn, rồi xào cho chín vừa. Cơm, hạt sen, và các nguyên liệu sau khi được chế biến riêng sẽ được gói vào lá sen, cho vào xửng tre và hấp trong vài phút, đủ cho các hương vị quyện vào nhau cùng với mùi thơm của lá sen làm nên món cơm sen thật ngon và bổ dưỡng.
Bài và ảnh: Thanh Vân
